Thiếu kẽm đang là vấn đề sức khỏe âm thầm ảnh hưởng đến nhiều người, đặc biệt là trẻ em và người lớn tuổi. Kẽm – một vi chất dinh dưỡng thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng cơ thể, từ hệ miễn dịch, hệ thần kinh đến quá trình phát triển và sinh sản.

1. Nguyên nhân phổ biến

Chế độ ăn uống thiếu hụt:

Kẽm chủ yếu được cung cấp từ thực phẩm như thịt đỏ, hải sản, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, quả hạch,… Do đó, những người có chế độ ăn thiếu các thực phẩm này có nguy cơ cao bị thiếu kẽm. Đặc biệt là trẻ em, do khẩu phần ăn của bé thường hạn chế các thực phẩm giàu kẽm, hoặc bé có thói quen ăn uống kén chọn.

Rối loạn tiêu hóa:

Các bệnh về tiêu hóa như tiêu chảy, viêm loét dạ dày tá tràng,… có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu kẽm của cơ thể. Khi hệ tiêu hóa gặp vấn đề, cơ thể sẽ không thể hấp thu đầy đủ kẽm từ thực phẩm, dẫn đến thiếu hụt.
Một số bệnh lý mãn tính: Viêm gan, suy thận, ung thư,… có thể làm giảm lượng kẽm trong cơ thể. Những bệnh lý này ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan, bao gồm cả hệ tiêu hóa, dẫn đến giảm khả năng hấp thu kẽm.

Sử dụng một số loại thuốc:

Một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc lợi tiểu,… có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu kẽm. Khi sử dụng các loại thuốc này, cần theo dõi sức khỏe và bổ sung kẽm đầy đủ để tránh tình trạng thiếu hụt.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần dẫn đến thiếu kẽm như:

Mang thai và cho con bú: Phụ nữ mang thai và cho con bú cần nhiều kẽm hơn bình thường để cung cấp cho thai nhi hoặc trẻ sơ sinh. Do đó, họ có nguy cơ cao bị thiếu kẽm nếu không bổ sung đầy đủ.
Lạm dụng rượu bia: Rượu bia có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu kẽm của cơ thể.
Căng thẳng, stress: Căng thẳng, stress kéo dài có thể làm giảm lượng kẽm trong cơ thể.

2. Hậu quả nghiêm trọng của việc thiếu kẽm:

Suy giảm hệ miễn dịch:

Thiếu kẽm khiến cơ thể dễ bị mắc bệnh do hệ miễn dịch yếu đi. Khi thiếu kẽm, các tế bào miễn dịch không thể hoạt động hiệu quả, dẫn đến khả năng chống lại vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh khác bị suy giảm. Do đó, người thiếu kẽm thường xuyên bị ốm, cảm lạnh, cúm và các bệnh nhiễm trùng khác.

Rối loạn hệ thần kinh:

Kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu thần kinh. Do đó, thiếu kẽm có thể dẫn đến các vấn đề như:
Mất ngủ: Kẽm giúp điều chỉnh hormone melatonin, giúp cơ thể dễ ngủ hơn. Khi thiếu kẽm, bạn có thể gặp khó khăn trong việc chìm vào giấc ngủ và ngủ không ngon giấc.

Lo âu: Kẽm giúp điều chỉnh hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin và dopamine, có liên quan đến tâm trạng. Khi thiếu kẽm, bạn có thể có nguy cơ cao bị lo âu.
Trầm cảm: Kẽm giúp điều chỉnh hoạt động của hệ thống limbic, có liên quan đến cảm xúc. Khi thiếu kẽm, bạn có thể có nguy cơ cao bị trầm cảm.
Ngoài ra, thiếu kẽm cũng có thể dẫn đến các vấn đề về nhận thức như khó tập trung, hay quên,…

Chậm phát triển ở trẻ em: Thiếu kẽm ảnh hưởng đến quá trình phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ em.

Phát triển thể chất: Thiếu kẽm có thể khiến trẻ chậm tăng trưởng, còi cọc, suy dinh dưỡng.
Phát triển trí tuệ: Thiếu kẽm có thể ảnh hưởng đến khả năng học tập, ghi nhớ và tư duy của trẻ.

Gây ra các vấn đề về da, tóc và móng:

Thiếu kẽm có thể khiến: Da khô, nứt nẻ: Kẽm giúp duy trì độ ẩm cho da. Khi thiếu kẽm, da của bạn có thể trở nên khô, nứt nẻ và dễ bị kích ứng.
Tóc rụng: Kẽm giúp thúc đẩy sự phát triển của tóc. Khi thiếu kẽm, tóc của bạn có thể trở nên mỏng manh, dễ gãy rụng.
Móng tay giòn dễ gãy: Kẽm giúp duy trì sức khỏe của móng tay. Khi thiếu kẽm, móng tay của bạn có thể trở nên giòn, dễ gãy.
Gây ra các vấn đề về sinh sản: Thiếu kẽm có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở cả nam và nữ.

Nam giới: Thiếu kẽm có thể làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.
Nữ giới: Thiếu kẽm có thể làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai và duy trì thai kỳ.

Ngoài những hậu quả trên, thiếu kẽm còn có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe khác như:
Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Làm chậm quá trình lành vết thương.
Gây rối loạn vị giác và khứu giá